gelderland 1.10-1

Nederland

Startpagina

Inleiding

Elburg: Stadspoort

Het teken op de muur van Elburg staat wel bekend als donderbezem. De bezem werd vroeger wel aangebracht aan de gevel om bliksem af te weren. De donderbezem als teken zou nog teruggaan op het Germaanse geloof in Donar, de god van de donder. Zoals hier op de middeleeuwse stadsmuur kunnen we het ook nog op vakwerkhuizen in Twente tegenkomen.

Muurankers zoals bovenaan de poort kunnen ook gewoon een functionele vorm hebben. Het is hier wel erg aantrekkelijk om er afwerende X-figuren in te zien.

Stadspoort aan de stadszijde: muurteken links op de stadsmuur

Hagal-rune

Noordzijde van de kerk

____________________________________________________________________________

Borculo: Sint Joriskerk

Dit oudste gebouw in Borculo staat op de plaats waar in 1337 door Heer Henric van Borclo een kapel gesticht werd bij zijn slot en waar de huislieden van het stadje ter mis mochten gaan, hoewel het bleef behoren tot de parochie van Geysteren.

In 1509 werd de kapel tot parochiekerk verheven en werd de stad Borculo van de parochie Geesteren losgemaakt en werd door de bisschop van Munster het slot losgemaakt uit de parochie Eibergen en het Schependom.

De huidige kerk dateert uit diezelfde tijd en werd in laat-Gotische stijl gebouwd en zoals in de kronieken is vermeld gesteld onder het patronaat van den ridder St. George of St Joris, die volgens oude legende een draak doodde.

Helaas trof ik het niet toen ik in Borculo kwam. Wegens restauratie van het binnenwerk van de kerk zijn 2 tekens aan het oog onttrokken door een groot aannemersbord.

Maar de overige volgen hier hier onder.

De gevolgen van de cycloon in 1925 in Borculo

In Borculo ontsnapten de kerkmuren grotendeels aan de catastrofe die het dorp trof toen een geweldige cycloon in 1925 over het dorp trok. Daardoor bleven ook de muurtekens gespaard.

Schade na de cycloon

Maalkruis

Ruit symbool

Op de foto links een kruis en een ruit.

Odal teken met Latijns kruis

Op de foto linksboven is een odal-rune verbonden door een christelijk kruis te zien.

En op de foto rechtsboven een Ing-rune met Christelijke kruisjes.

Maalkruis symbool naast de ingang

En nogmaals een groter maalkruis naast de ingang.

Noordmuur kerk

____________________________________________________________________________

Ammerzoden: Ruïne kerkje

Tegenover het kasteel Ammersoyen staat de ruine van het oude kerkje. Toren en koor zijn gerestaureerd. Hoog op de toren, aan de noordzijde, is een ruitfiguur te ontdekken.

Mogelijk had ook deze kerk net als de huidige katholieke kerk St. Willibrordus als beschermheilige.

Ammerzoden lag in een niemandsland tussen het Hertogdom Brabant en het Graafschap Gelre en was daardoor in de geschiedenis vaak het strijdtoneel van rivaliserende partijen.

In de dertiende eeuw is in Ammerzoden een kerk van grote baksteen gebouwd.

In de eerste helft van de veertiende eeuw werd het koor door het tegenwoordige vervangen, terwijl tegen de westmuur een toren werd opgetrokken. De ruitfiguur lijkt in deze oude muurdelen te zitten.

Omstreeks 1500 begon men met het vergroten van de kerk tot een driebeukige kruiskerk, onder leiding van bouwmeester Willem van Bullestraten.

Ongeveer tegelijk met dit nieuwe schip, zal de toren (van dezelfde baksteen) op de oude grondslagen zijn vernieuwd en verhoogd.

Tenslotte is dan de traptoren in de hoek tussen de zuidelijke torenmuur en het schip gebouwd.

Het gehele kerkgebouw zal zijn voltooid omstreeks 1547, het jaar waarin de klok in de toren werd gehangen.

Terwijl de meeste dorpen in de Bommelerwaard protestants werden, bleef Ammerzoden katholiek, mede dankzij het optreden van de priesters en ondersteuning van de kasteelheer.

Na de reformatie kwam de kerk van Ammerzoden in handen van de protestanten. Zij verbouwden het koor tot kerk (1632).

Het kerkje werd vernield door de Fransen in het rampjaar 1672. Daarna is het schip een ruïne gebleven. De kogelgaten van de Fransen zijn nog overal aan de zuidmuur te zien.

Ing-rune met Christelijke kruisjes