Zutphen: St. Janskerk
De kerk van St. Jan de Doper in Zutphen is een van de oudste kerken van het Aartsbisdom Utrecht. Een kerk die al vele eeuwen samen met andere torens (o.a. van de Walburgiskerk) het karakteristieke stadssilhouet van Zutphen bepaalt. Na een restauratie van 27 jaar, is de kerk weer in oude glorie hersteld.
De St. Jan houdt het midden tussen een hallenkerk en een pseudo-
Het middenschip heeft een opvallende indeling in traveeën, waarbij telkens een zware en een lichte pilaar elkaar afwisselen. De zware pilaren worden verbonden door brede gordelbogen.
De 2 zijbeuken dateren van de 2e helft van de 15e eeuw. Sacristie, het neo-
Bij een rondgang door de kerk valt het oog op de 14e eeuwse gewelfschildering van het Laatste Oordeel, de afbeelding van Maria met Kind en de neo-
St. Janskerk te Zutphen
Noorder kerkmuur
De foto's boven midden, rechtsboven en onder geven een beeld van een aantal metseltekens op de noorder kerkmuur van de St. Janskerk.
Noorder kerkmuur
____________________________________________________________________________
Persingen: kerkje
Persingen is een dorpje in de Ooijpolder bij Nijmegen. Volgens kenners is het met z’n 37 huizen en 98 inwoners het kleinste dorp van heel Nederland.
Parel van het gehucht is het kerkje dat al lang niet meer als kerk dienst doet en niet alleen doordeweeks maar ook zondags de deuren gesloten houdt. Wel worden er nog veel trouw-
In het begin van de 13e eeuw werd hier een kapel gebouwd die gewijd was aan de heilige Dionysius. Het laatgotische koor van de kerk dateert uit de 14e eeuw. Het onderste deel van de toren is nog ouder. In de 15e eeuw werd er op de toren een klokkenverdieping gezet, met daarbovenop een ranke spits.
Persingen: kerkje
Of de onderste verdieping van de toren echt 13e eeuws is, betwijfel ik sterk. De ruit-
Zwartgesinterde stenen apart gehouden om de vruchtbaarheidstekens aan te brengen.
De info die op het internet (Ref. Dagblad) te vinden is vertelt:
Om de kerk heen ligt een weiland. Koeien stappen loom door het gras, nieuwsgierig kijkend naar iedere bezoeker. Een glanzend zwart-
Het kalfje is het zonnen moe en dartelt richting z’n moeder, zoekt de volle uier en begint gulzig te drinken. Een hagelwitte poes, die heeft liggen slapen bij de voordeur van de boerderij achter de kerk, rekt zich loom uit en stapt parmantig het weilandje in.
Persingen is het paradijs niet. En in het kerkweiland lopen geen beren en leeuwen. Maar toch laat de profetie van Jesaja zich niet uit de gedachten wegdrukken: „De koe en de berin zullen tezamen weiden, haar jongen zullen tezamen nederliggen en de leeuw zal stro eten gelijk de os.”
Westzijde toren
Ruit-
Overzien we de geschiedenis van de metseltekens, dan begint het verhaal al in de tijd voor 1350. Dan komt hier en daar al voor dat men ornamenteel patronen aan brengt in de baksteenmuren. Men wilde toch wel iets bijzonders doen met die aparte geblakerde kopse kanten van de bakstenen. Denk hierbij b.v. ook aan de vakwerkhuizen die met balken een ornamenteel patroon schiepen op de witte muren.
Na verloop van tijd zien we dat vanaf ca.1350 afzonderlijke (betekenisvolle) tekens verschijnen. Daar kon je mee tekenen op muren om kwade geesten weg te houden. Maar als je dan weer een dikke eeuw verder bent, begint het geloof in de magie van de tekens kennelijk weer af te zwakken. Dan zien we de tekens in ornamentele vorm terugkeren. En dat is dus ook hier het geval in Zutphen. De ruit is nog herkenbaar, maar de aaneenschakeling maakt het tot een ornament. Zie b.v. ook de Martinikerk van Sneek.
Ruittekens als ornament
Ruittekens als ornament