11. De KLEUR van de gebruikte steensoorten
Opvallend is dat het materiaal waarmee de tekens gemetseld zijn, steeds een min of meer toevallig bijproduct zijn van de steenbakkerij.
*groen*
In de kuststreek van Vlaanderen en in Zeeland/Holland, waar de ovens gestookt werden met zouthoudende tuf, sloeg op de koppen van de stenen een groenig glazuur neer (de kop = de korte kant van een baksteen).
De kleur van metseltekens
Maalkruis te Amsterdam op voormalige stadspoort
*zwart*
In de streken waar sterk ijzerhoudende en daardoor roodbakken klei voorkwam, zoals in Noord-Brabant en de Belgische Kempen, ontstonden zwart gesinterde koppen bij de stenen die het dichtst bij het vuur lagen. De strek, de lange zijde van de steen, is zelden geheel gesinterd en werd daarom ook bijna niet gebruikt voor ingemetselde tekens.
*rood*
Bij geelbakkende klei komen altijd zachter gebakken rode stenen voor en daardoor kon men bijvoorbeeld in Woesten in West Vlaanderen rode stenen verwerken in het lichtere metselwerk.
Zwartgesinterd tussen rode steen
*geel*
Omgekeerd gebruikte men in Amerongen gele baksteen in donkerder metselwerk, maar ook tufsteen. Bij gebruik van rode en gele steen voor de tekens, komt het gebruik van strekken ook meer voor.
Rode steen op een gele achtergrond
*tufsteen*
Natuursteen komen we in het oosten van het land wel eens tegen. De toren van Tegelen heeft zowel tufsteen tekens als baksteentekens.
Gelige steen tegen rode achtergrond (Asperen)
Natuursteen (tufsteen) ingemetseld tussen baksteen (Weert)
