Nederland

Startpagina

Inleiding

noord-brabant 1.2.11 noord-brabant 1.2.9

Nederland

Velp (bij Grave): St. Vincentiuskerkje

Een beetje achteraf in het dorp, geflankeerd door kloostergebouwen, staat de St._Vincentiuskerk.  Inmiddels niet meer in gebruik voor kerkdiensten maar nog wel voor concerten en culturele manifestaties.

In de 12 eeuw was hier al een tufstenen kerkje gebouwd. Noordbeuk en koor stammen uit de 16e eeuw. In dit gedeelte zijn de metseltekens gevonden.

De bakstenen toren zelf is uit de 13e en 14e eeuw.

Het kerkje is gerestaureerd in de jaren '60 van de 20e eeuw.

Dorpskerk van Velp

Op de achterwand van de zijbeuk zien we een groot overmaats maalkruis in blauwgeglazuurde steen.

Maar ook aan de voorkant van dezelfde uitbouw zien we enkele tekens.

Linksonder: de beide ruiten zijn goed bewaard, daaronder lijkt het restant van een maalkruis, dat door de eeuwen heen verminkt is geraakt.

Rechtsonder: aan zuid- en oostzijde zien we verder geen bijzonderheden in het metselwerk.

Noordbeuk van oostelijke kant gezien

Zijkant noordbeuk van de westelijke kant gezien

Voorkant uitbouw

Zuid- en oostkant van de dorpskerk

____________________________________________________________________________

Berghem: Willibrorduskerk

Evenals Oss wordt Berghem vermeld in een document uit 1096, waarin Paus Alexander II bevestigt dat het patronaatsrecht van de parochie toebehoort aan de Abdij van Echternach. Dit verklaart het feit dat de Heilige Willibrord ook van Berghem de patroonheilige is.

Het vanouds agrarische dorp vormde oorspronkelijk kerkelijk en bestuurlijk een geheel met Oss. Bestuurlijk behoorde het tot het Kwartier van Maasland van de Meierij van 's_Hertogenbosch.

Rond 1400 wordt er voor het eerst de basis gelegd voor de huidige Willibrorduskerk in Berghem, hoewel er omstreeks 1200 al sprake van een kapel moet zijn geweest. Oorspronkelijk diende de kerktoren tevens als gevechtstoren tegen plunderaars uit Gelre. In 1572 brandde de (kerk)gevechtstoren af en in 1596 werd hij herbouwd.

In 1848 werd de middeleeuwse kerk afgebroken en werd er een nieuwe kerk tegen de oude toren gebouwd door Arnoldus van Veggel. Mogelijk aan de andere kant tegen de toren aangebouwd. Want dat toren aan de oostkant staat is erg ongewoon.

In 1895 brandde deze kerk af nadat de bliksem ingeslagen was. De kerk werd herbouwd en in 1903 onder het bewind van Pastoor Van Tetering, vergroot. Architect was W. Th. van Aalst.

De Sint-Willibrorduskerk is een neogotische driebeukige kruisbasiliek uit 1901-1903, ontworpen door W. Th. van Aalst.

De toren bestaat uit vijf geledingen waarvan de onderste vier gotisch zijn en uit de tweede helft van de 15e eeuw stammen. De bovenste geleding en de spits zijn van 1903. De toren heeft overhoekse steunberen en de onderste geledingen zijn versierd met spaarvelden die worden afgesloten met rondbogen, spitsbogen en driepassen. Een rondboogportaal rest nog van de door Van Veggel gebouwde voorganger.

(bron: Wikipedia)

Noordzijde van de kerktoren

Op de foto linksboven zie je nauwelijks iets van metseltekens, maar een geoefend oog kan ze ontdekken. Rechtsboven is dat al beter waar te nemen.

Rechtsboven: in blauwig geglazuurde steen zijn ze te ontdekken. Het calvariekruis is te vinden in het midden, links een ruit en rechts als je goed kijkt, een maalkruis.


Detail noordzijde van de kerktoren


Detail noordzijde van de kerktoren


Op de travee van de 1e etage zie je kruis en ruit afgewisseld: van links naar rechts: kruis, ruit, kruis, ruit en ruit.


Deze kant is erg gehavend en er ontbreekt aan de onderzijde een groot gedeelte van het oude metselwerk. Rechts zien we een calvariekruis en geheel links op een steunbeer enkele maalkruisen. Er tussen in restanten van wat misschien ook een calvariekruis kan zijn geweest.

Kerktoren zuidzijde

Kerktoren voorzijde

Aan alle kanten zijn wel metseltekens te vinden. Aan de zuidzijde: ruiten en kruisen, maar ook een combi van ruit en kruis.

Deze combi van ruit en kruis treffen we dus veel later (19e eeuw) dus ook weer in de bovenlichten aan.

Detail van de kerktoren zuidzijde

Kerktoren

noord-brabant 1.2.11 noord-brabant 1.2.10 noord-brabant 1.2.9