Hoorn: de St. Ceciliakapel
De St. Ceciliakapel te Hoorn blijkt ook metseltekens te bezitten.
De geschiedenis gaat terug tot de stichting van een fratergemeenschap in 1385. Deze orde kreeg een huis met erf geschonken. Dit betrof de 'Moderne Devoten' oftewel de 'Broeders des gemenen levens', zoals de aanhangers van de leer van Geert Grote ook wel werden genoemd. Toen ze te kampen kregen met te weinig nieuwe intreders, werd hun huis met erf in 1429 verkocht aan het convent van de St. Ceciliazusters.
In 1435 werd de stenen St. Ceciliakapel ingewijd.
In 1573 toen het Spaanse juk werd afgeworpen, vervielen de kloostergebouwen aan de overheid.
De muurgedeelten met de metseltekens stammen nog uit de begintijd van 1435.
St. Cecilia werd patrones van de muziek en de muzikanten. Maar dat was ze in de eerste 1000 jaar van haar verering nog niet. Ze was een Romeins meisje uit de betere kringen, dat bang was om door een gedwongen huwelijk haar maagdelijkheid te verliezen.
Deze maagdelijkheid stond in de heiligenlevens wel vaker centraal als teken van totale wijding van je leven aan Christus.
Ze wist dat te voorkomen door haar a.s. man een geheimpje toe te fluisteren als hij haar ongemoeid zou laten.
Hij was nieuwsgierig en zij vertelde hem dat zij een engelbewaarder had.
St.Ceciliakapel
Toen hij die wilde zien, overreedde zij hem om zich dan eerst te laten dopen. En zo gebeurde het.
In een oorspronkelijke tekst over haar heiligenleven, stond de zinsnede: 'dat zij bad temidden van zingende mensen op de bruiloft'. Dit werd later: 'dat zij tot God bad door het orgel te laten zingen'.
En zo komt het dat bijna elke muziekvereniging St. Cecilia heet.
St.Ceciliakapel
St.Ceciliakapel
St.Ceciliakapel
St.Ceciliakapel
Het maalteken
Hoorn: Korenmarkt 8
Twee metseltekens op de gevel van dit imposante grachtenpand aan de Korenmarkt 8. Beneden een enkel maalkruis. Daarboven in een andere uitkomende steen: een combi van ruit en maalkruis.
Foto rechtsboven: een combinatie van ruit met maalteken.
Foto links: het maalteken.
Korenmarkt 8
Korenmarkt 8
Korenmarkt 8
____________________________________________________________________________
Amsterdam: St. Antoniuspoort
St. Antoniuspoort een voormalige stadspoort of Waaggebouw
St. Anthoniespoort: oude middeleeuwse stadspoort
Ook op de oude Sint Anthoniespoort van Amsterdam (uit 1488), ook wel Waaggebouw genoemd, treffen we een muurkruis aan in groen geglazuurde steentjes. Zie foto hieronder: het teken zit naast het raam in de midden van de foto. In dit bijzondere geval zou je nog kunnen denken dat dit een van de drie kruisen uit het Amsterdamse wapen is, en dat de beide andere hier weggerestaureerd zijn.
Onheilwerend kruis
St. Anthonispoort of Waaggebouw A'dam
Dat de oude Anthoniespoort, waarin zich diverse gilden gevestigd hadden, tevens een plek was waar rechtspraak plaatsvond, kan nog blijken uit het feit dat het eeuwen later, in de Franse tijd, nog diende als plek waar in Amsterdam de guillotine werd opgesteld.
Terechtstelling bij de Waag in de Franse tijd met de guillotine
Andreaskruis
De oude Germaanse gebu-
De eerste gegevens over deze legende met betrekking tot Andreas komen uit die latere middeleeuwen. Het lijkt er dus sterk op dat de legende het maalkruis moest legitimeren.
Het stadszegel van Amsterdam van rond 1485 laat een hulk (een vroeg soort koggeschip) zien met aan boord een edelman met het wapen van de graaf van Holland-
Tussen hen in kijkt, moeilijk zichtbaar, een hondje over de reling. De voorstelling herinnert aan de stichtingslegende van de stad.
In die zelfde tijd is ook het eerste zegel met het huidige wapen van Amsterdam ontstaan.
De banier is ook nog zichtbaar op de achtersteven van de hulk.
Stadzegel Amsterdam met de banieren van Amsterdam
Stadswapen van Amsterdam aan poort van het Burgerweeshuis
Voormalige stadspoort: Waaggebouw
Drie kruisen
Het Amsterdamse stadswapen heeft 3 maalkruisen, vertikaal boven elkaar. Men vermoedt dat het rond 1400 is overgenomen uit het wapen van ene Jan Persijn, een belangrijk heer in Amstelland. Aanvankelijk als banier, later als stadswapen.
Drie op een rij geeft wel het maximale effect. Je komt het getal 3 ook vaak tegen op gevelstenen.
Links boven: aan een andere zijde van de poort zijn maar liefst nog 3 kruisen (niet op rij) bewaard gebleven. Wel van andere baksteen. Deze vaalgele kruisen missen het groen/blauwe glazuur.
Ruit-
