Ootmarsum: Muurtekens
Ook in Twente kent men nog de donderbezem. Bij restauraties wordt hij soms weer aangebracht op woningen.
De donderbezem als een oud muurteken aangebracht bij een restauratie.
Ootmarsum
____________________________________________________________________________
Berghum (bij Denekamp): Klopjeswoningen
In de 17e eeuw woonden in zulke boerderij-
Waar hun naam vandaan komt, is onduidelijk. Waarschijnlijk stamt het af van de gezegde dat 'Jezus aan hun hart klopte'.
Het woord klopjeswoning heeft trouwens ook nog een heel oude connectie, nl met de hofmeier, het hoofd huishouding aan het Merovingische hof. Deze hoge vorstelijke dienaar woonde in een zogenaamde klopjeswoning. Later heet een aanbouw aan een boerderij ook klopjeswoning. Mogelijk is de naam afgeleid van de woning waar bezoekers/leveranciers dienden aan te kloppen.
Klopjes waren ongehuwde, deels wereldlijke en deels geestelijke vrouwen die liefdadigheid voor de kerk tot levensdoel hadden. Klopjes hadden een druk leven. Ze mediteerden, baden en assisteerden de pastoor in zijn werk. Daarnaast verzorgden ze zieken, werkten in de schuilkerken en waren doende met handwerken.
Ook in Borne (bij Hengelo) zijn nog fraaie klopjeswoningen bewaard gebleven.
In en om Gouda woonden door de jaren heen zo'n driehonderd van deze devote dames. Dit waren soms rijke vrouwen, maar er zijn ook klopjes bekend die een baan hadden als huishoudster of lesgaven op de klopjesschool in het Tapijthuis aan de Molenwerf.
Stadsgids in Gouda: Imelda van der Linden: ,,Er was rond 1628 zelfs een katholieke kostschool waar gereformeerde ouders hun kroost naar toestuurden omdat hier het onderwijs zo goed was.
Het leven was in die tijd zwaar. Mensen moesten hard werken, er was armoede en onderdrukking. Als je, als vrouw zijnde, niet wilde trouwen en erg vroom katholiek was, werd je een klopje. Het klooster was geen optie meer want die waren onder druk van de reformatie opgedoekt.''
In Haarlem woonden klopjes bijeen in de woonwijk Bakenes.
Berghum: Klöpjeshoes
Donderbezem
Achter de openstaande deur treffen we een metselteken aan, dat bekendheid geniet onder de naam donderbezem.
Het teken werd aangebracht om een huis te beschermen tegen blikseminslag en mogelijk nog ander onheil.
Donderbezem op muur van het klöpjeshoes
Portret van een klopje
____________________________________________________________________________
Deventer: Bergschild 1
Woonhuis met bovenin een maalkruis en een christelijk kruis in het oude deel van Deventer nabij de Bergkerk.
Bergschild 1: woonhuis
Bergschild 1: detail
Deventer: kerkje Nieuwe Markt 35
Een muurrest van een kerkje aan de Nieuwe Markt 35. Hierop een ruitteken met centraal erin een wijdingskruisje.
De muurresten behoren nog tot de Oude Mariakerk. Een kerk waarvan de geschiedenis teruggaat tot het einde van de dertiende, begin veertiende eeuw. Zij was bestemd voor de burgerij en was een zelfstandige kerk direct naast de Lebuïnuskerk.
Er is achter de deur nog een zuiderbeuk van het schip bewaard gebleven.
Kerkje Nieuwe Markt 35
Nieuwe Markt 35, een ruitteken met wijdingskruisje.
Nieuwe Markt 35:detail
