Maartensdijk: Dorpskerk
De naam Maartensdijk kwam al in het begin van de 15e eeuw voor. Het was toen vermoedelijk de aanduiding van een dijk langs de Oostveense vaart langs de huidige Dorpsweg. De kapittelheren van de Dom te Utrecht noemden de dijk in hun gebied naar hun patroonheilige St. Maarten. In het wapen van de voormalige gemeente Maartensdijk is deze heilige afgebeeld. Gezeten te paard schenkt hij een stuk van zijn mantel aan een schaars geklede bedelaar.
De naam Maartensdijk ging in de loop van de 16e eeuw over op de nederzetting aan de meest noordelijke Dwarsdijk, het dorp Maartensdijk. Tot ver in de 19e eeuw werd de gemeente, niet het dorp,Maartensdijk nog dikwijls Oostveen genoemd.
Het kerkgebouw is een laat-
Begonnen is met de bouw van een kapel, genaamd de “Sint Jacobuscapel”, behorende tot de parochiekerk van “Sint Jacobus de Meerdere” te Utrecht. Dezelfde als van Santiago de Compostella.
Aangenomen mag worden dat deze kapel het oostelijk deel van het kerkgebouw omvat, omdat dit het oudste gedeelte van de kerk is, wat later als koor in gebruik is geweest.
In 1555 wordt de Jacobuscapel te Oostveen tot parochie verheven, maar de streek bleef toch ondergeschikt aan de “domproost van het kapittel van Sint Maarten” te Utrecht (Domkerk). Het Laatgotisch schip en de toren stammen uit die tijd.
De toren, gerestaureerd in 1988, is eigendom van de burgerlijke gemeente. De luidklok deed vroeger ook dienst als brandklok.
Protestantse kerk
Protestantse kerk: ruit detail
De Protestantse kerk aan de Dorpsweg stamt uit de 15-
Toch blijft het een uiterst vreemd fenomeen. Deze twee ruiten in gepleisterde vorm. Je gaat dan toch wel aan een sterk gevoelde betekenis denken, die doorgewerkt heeft tot in de Protestantse tijd. Mogelijk bevindt zich onder het pleisterwerk wel de originele vorm van de gekoppelde ruiten in afwijkende baksteenkleur, maar vond men die niet sprekend genoeg.
Anderzijds bekruipt me twijfel of het metselwerk ter plekke wel middeleeuws is.
Protestantse kerk
